Algoritmiek,

voorjaar 2023

Toren Academiegebouw

Het eerstejaarsvak Algoritmiek is verplicht voor alle studenten Informatica en voor studenten die een dubbele propedeuse Wiskunde/Informatica doen. Het vak levert 6 EC op.

Studenten Data Science and Artificial Intelligence / Bioinformatica / Informatica en Econonie

Voor studenten Data Science and Artificial Intelligence, studenten Bioinformatica en studenten Informatica en Economie is er het vergelijkbare vak Algorithms and Data Structures (met Python in plaats van C++).

Praktische informatie

Docent: Rudy van Vliet
te vinden op: kamer 140 van het Snellius
telefoon: 071-527 2876
email: rvvliet(at)liacs(dot)nl
Assistenten werkcollege en practicum: Hanjo Boekhout, Perri van den Berg, Rogier van den Burgh, Amber van den Broek, Sara Kooistra, Rob Mourits, Steven van Popele. Voor vragen over de programmeeropdrachten zijn zij bereikbaar via het speciale emailadres algoritmiek@liacs.leidenuniv.nl
Onderwijsvorm: per week in principe twee uur hoorcollege, twee uur werkcollege en twee uur practicum, allemaal on-campus.
Collegetijden: van 7 februari t/m 17 mei 2023.
Op woensdagmiddag 8 februari (Dies), de week van 27 t/m 31 maart (tentamenweek), en de vrijdagen 7 april (Goede Vrijdag) en 5 mei (bevrijdingsdag) zijn er geen colleges/bijeenkomsten van dit vak. De practicumbijeenkomst op 22 februari en het werkcollege op 17 februari 2023 vervallen. In de loop van het semester zullen nog enkele ingeroosterde werkcolleges vervallen.

Aanbevolen voorkennis voor dit vak is het college Programmeermethoden. Het college dat op Algoritmiek aansluit heet Datastructuren. Dit wordt gegeven in het najaar (derde semester van de studie Informatica).

Inhoud van het vak

Algoritmiek gaat uiteraard over algoritmen. Het vak behandelt diverse algemene algoritmische methoden voor het oplossen van problemen, alsmede enkele bekende algoritmen zoals het algoritme van Dijkstra. Elke methode wordt geillustreerd aan de hand van bekende of minder bekende voorbeelden. Probleemoplossingsmethoden die worden behandeld zijn o.a.: Verder kijken we bij veel algoritmen ook naar de tijdcomplexiteit (om de efficientie van algoritmen te beschrijven en te vergelijken).

Voor globale informatie over het vak in studiejaar 2022-2023 wordt men verwezen naar de algemene webpagina.

Doelstelling

Materiaal

In het studiejaar 2022/2023 is evenals in de voorgaande jaren gebruik gemaakt van het volgende boek: Anany Levitin, Introduction to The Design and Analysis of Algorithms, third edition (Pearson, 2012). Of de internationale editie van hetzelfde boek (ISBN: 978-0-273-76411-3).

De bij het college behorende slides zijn hieronder nog te bekijken.

Programma

Het programma van colleges en werkcolleges is hieronder nog te bekijken. Voor elke week wordt vermeld welke onderwerpen aan de orde zijn gekomen, met de bijbehorende hoofdstukken uit het boek en de gebruikte slides. Op de laatste pagina van de slides staat overigens doorgaans ook welke stof uit het boek bij het betreffende college hoort. Ten slotte vind je hieronder de bij het werkcollege behandelde opgaven, met (soms) antwoorden.

Datum Onderwerp Slides Boek Werkcollege
7 februari Introductie slides1 1.1, 1.2, 1.4 (t/m graafrepresentaties) opgaven1 antwoorden opgaven 1,2,6-9
14 februari Grafen en bomen slides2 1.4, 4.5 (subpar `Searching and Insertion in a BST') opgaven2 voor bomenpracticum, zie verderop voor framework + uitleg
21 februari Complexiteit, toestand-actie-ruimte slides3 slides, 2.1-2.3, 4.5 (subpar `The Game of Nim') en 6.6 (subpar `Reduction to Graph Problems') opgaven3, antwoorden opgaven 1-3,5 (presentatie Jan van Rijn uit 2011), antwoorden opgave 4,6-8, toestand-actie-ruimte bij opgave 4
28 februari Toestand-actie-ruimte, brute force, exhaustive search slides4, Kannenprobleem (Die Hard) 3 inl., 3.1-3.3, slides
7 maart Exhaustive search, backtracking slides5 3.4, 3.5, slides opgaven5, antwoorden5
14 maart Backtracking slides6 12 inl., 12.1, slides opgaven6, antwoorden6, SST opgave 7, SST opgave 8
21 maart Verdeel en heers slides7 5.inl, 5.1, 5.2, 5.3, 5.5 (geen convex hull), 4 inl., 4.1 programmeeropdracht 1
5 april Rest verdeel en heers slides8 slides; 4.2, 4.4 (geen Russian peasant), 4.5 (inl + Binary Search Tree)
11 april Dynamisch programmeren slides9 slides; 8 inl., 8.2, voorbeeld 2 in 8.1 opgaven8, enkele antwoorden
18 april Dynamisch programmeren, gretige algoritmen, algoritme van Dijkstra slides10 slides, 9 inl., 9.2 t/m blz. 353, 9.3 opgaven9, antwoorden opgaven 2,3,4,5ac,6, antwoord opgave 7
25 april Algoritme van Dijkstra, gretige algoritmen slides11 slides, 9.1, 9.2 (inclusief implementatie Union Find), 9.3 opgaven10, antwoorden van opgaven 1,2,4-7
9 mei Branch & bound slides12 12.2 opgaven12, antwoorden van opgaven 1,2,3
16 mei Oud tentamen oefenen Tentamen van 19 juli 2022

Tentamenstof

De tentamenstof bestaat uit: alles wat we gedurende het semester bij hoorcollege, werkcollege en practicum behandelen. Dit is in de loop van het semester opgebouwd op deze website, in het bijzonder hierboven bij het programma. Het wijkt weinig af van de tentamenstof van het vak in voorjaar 2022.

Werkcollege

Tijdens het werkcollege zijn opgaven op papier gemaakt die aansluiten bij de stof uit de hoorcolleges. Deze opgaven zijn hierboven in de tabel opgenomen.

Practicumbijeenkomsten

In week 3 (22 februari) en elke week vanaf week 4 of 5 is een practicumbijeenkomst gepland. De bijeenkomst in week 3 is voor het bomenpracticum, de andere bijeenkomsten zijn bedoeld om, met assistentie, te werken aan de programmeeropdrachten.

Practicumbijeenkomst week 3

Tijdens de practicumbijeenkomst in week 3 wordt er een practicumopdracht rond een implementatie van binaire bomen gedaan, in de computerzalen van het Snellius. Daarvoor kun je gebruik maken van het volgende .zip. Volg de volgende stappen om te beginnen: De opgaven staan hierboven in de tabel met het programma van colleges en werkcolleges. Bewerk "boom.cc" zoals aangegeven in de twaalf opgaven.

De liefhebbers kunnen ook zelf bomen maken om uit te proberen. Zie voor de gewenste codering van de bomen het bestand "readmelinux.txt".

Programmeeropdrachten

Bij het vak horen drie programmeeropdrachten in de programmeertaal C++, in elk waarvan een besproken oplossingsmethode toegepast moet worden om een gegeven probleem op te lossen.

De opdrachten moeten alle drie voldoende zijn (>=5.5). Programmeerwerk mag in tweetallen worden gemaakt. De opdrachten dienen op (of voor) de deadlines te worden ingeleverd. Eventueel mag (uiterlijk) twee weken te laat worden ingeleverd, maar dan gaat er voor iedere (gedeeltelijke) week 1 punt van het cijfer af.

Als plagiaat wordt geconstateerd, wordt hiervan melding gemaakt bij de examencommissie, en wordt de beoordeling van de opdracht voor die teams opgeschort, in afwachting van een oordeel van de examencommissie. Een mogelijke sanctie is dat beide teams geen cijfer krijgen en ook geen mogelijkheid krijgen om de opdracht nog in hetzelfde collegejaar af te ronden.

Meer informatie over te laat, niet voldoende en plagiaat...

Studenten die in een eerder studiejaar alle drie programmeeropdrachten hebben afgerond, hoeven het programmeerwerk dit jaar niet opnieuw te doen. Deelresultaten blijven niet automatisch geldig. Zie ook het paragraafje `Cijfers uit eerdere jaren' verderop.

Meer informatie, zoals over het schrijven van het verslag in LaTeX en over het werken op de huisuil, is hier te vinden.

Alle opdrachten zijn nagekeken. Iedereen heeft de beoordeling van zijn/haar inzending ontvangen. De resulterende cijfers staan in Brightspace. Hierbij geldt de volgende legenda.

Toetsing

Drie programmeeropdrachten in de loop van het semester, en schriftelijk tentamen aan het eind van het semester. Het minimumcijfer voor elke programmeeropdracht is 0, het minimumcijfer voor het tentamen is 1. Zowel tentamen als (alle) programmeeropdrachten moeten voldoende (>=5.5) zijn. In dat geval is het eindcijfer van het vak een gewogen gemiddelde van de cijfers voor het tentamen (twee derde) en de programmeeropdrachten (samen een derde).

Als het tentamencijfer minder dan 5.5 is, is het tentamencijfer tevens het eindcijfer. Als het tentamen voldoende is, maar niet alle programmeeropdrachten voldoende zijn, volgt er nog geen eindcijfer. In dit laatste geval blijft het voldoende tentamencijfer staan totdat het programmeerwerk is afgerond (zie ook het paragraafje `Cijfers uit eerdere jaren' hieronder).

Cijfers uit eerdere jaren

Wie in een eerder jaar het tentamen wel heeft gehaald, maar het practicum nog niet heeft afgerond, kan het (voldoende) tentamencijfer meenemen naar dit jaar.
Wie, omgekeerd, in een eerder jaar het practicum (alle drie de opdrachten) heeft afgerond, maar het tentamen nog niet heeft gehaald, kan het gemiddelde practicumcijfer meenemen naar dit jaar.
Wie in een eerder jaar (of meerdere jaren) één of twee losse opdrachten heeft afgerond, kan de cijfers daarvoor niet per se meenemen naar dit jaar. Het kan wel standaard met de cijfers voor de volgende opdrachten: opdracht 1 2017, opdracht 1 2018, opdracht 2 2018, opdracht 1 2019, opdracht 2 2019, opdracht 3 2019, opdracht 1 2020, opdracht 2 2020, opdracht 1 2021, opdracht 2 2021, opdracht 3 2021, opdracht 1 2022, opdracht 2 2022, opdracht 3 2022.
Ouderejaars die zich afvragen of ze cijfers van andere opdrachten mee mogen nemen, moeten contact opnemen met de docent: rvvliet(at)liacs(dot)nl.
Wanneer deelresultaten uit een eerder jaar geldig blijven, is het niet nodig en niet de bedoeling om de betreffende opdracht(en) opnieuw te maken. Je mag hoogstens één keer proberen om een reeds voldoende deelresultaat te verbeteren.

Tentamens

Grafische/programmeerbare rekenmachines zijn niet toegestaan tijdens het tentamen.

Er zijn twee tentamens geweest, allebei on-campus:
Eerste tentamen: maandagmiddag 12 juni 2023, 13.00-16.00 in het Universitair Sportcentrum.
Hertentamen: maandagmiddag 17 juli 2023, 13.00-16.00 uur eveneens in het Universitair Sportcentrum.
Beide tentamens zijn nog terug te vinden in de lijst met oude tentamens onderaan deze pagina. Van het eerste tentamen staat daar ook een handgeschreven uitwerking van de docent.
Beide tentamens zijn nagekeken. De cijfers, inclusief eindcijfers, staan in Brightspace. Hierbij geldt de volgende legenda.

Vragenuur

Op vrijdagochtend 9 juni was er een vragenuur voor het tentamen. Daarbij kon je de vragen stellen die opgekomen waren bij het leren voor het tentamen.

Oude tentamens


Het vak Algoritmiek wordt al vele jaren gegeven. De vorige keer was in het voorjaar van 2022. De website van die keer vindt u hier. U vindt daar ook nog meer oude tentamens.
Vragen en/of opmerkingen kunt u sturen naar:
Rudy van Vliet; rvvliet(at)liacs(dot)nl
Laatste wijziging: 26 januari 2024 - https://liacs.leidenuniv.nl/~vlietrvan1/algoritmiek/