Winkler: Dialecticon

Home. Testeditie. 14.02.00.
Fanmail: hjh@liacs.nl

Kempen (Stamproi)

/bl. I:290/ [..] goede, echt nederduitsche woorden; vormen en uitdrukkingen in zwang gebleven, die elders reeds verouderd of geheel uitgestorven zijn.

De kempensche tongvallen splitsen zich in twee groepen, de limburgsche en de brabantsche. De limburgsche tongvallegroep in de Kempen omvat alle tongvallen van de limburgsche Kempen, zoowel van het noord- als van het zuidnederlandsche of belgische gedeelte. De volgende vertaling in den tongval van het dorp Stamproi, of eigenlijk Stramproi, (Stramprode, Stramprade) dient als proeve van het limburgsche kempensch in Noord-Nederland.

56.
DE GELIJKENIS VAN DEN VERLORENEN ZOON IN DEN TONGVAL VAN HET DORP STAMPROI.

Medegedeeld door den heer Ch. CREEMERS, rector der Munsterkerk te Roermond.
Maart 1873.
(In nederlandsche spelling.)
  1. 'Nne mins ha twieë zeun.
  2. De jongste t'r van zagt tege zi vajer: vaster! gèèft mich miin deil, waat mich toekumptj. En hè verdeiljden zi good onger ein.
  3. Ei peusken t'rnoa vertrocht de jongste zoon, noa det er al zin spullen bi ein ha gepaktj, hieël wiit eweg, noa ein wiit aafgelège landj en maakjden ziin hieël dink op in euverdoad.
  4. Doe-d-e t'r alles door ha, kwoam in dot landj eine zwoaren hongersnooat, en hè begost gebrieëk te liën.
  5. En hè gong her en verdong zich bi eine boor van det landj, en dè steurdjen um noa zinen hoof om verreken te heuën.
  6. En hè zoo gèèr zine boek gevuldj hebben met 't voor det de verreken vroten, mer nème gaaf et hum.
  7. Doe dinkt er bi ziin eigen en zeet: bi os es zeuvel deenstvouk dot zich dik itj en ich vergoan hie van honger.
  8. Ich goan heivers noa vajeren en ich zel um zeggen: vajer! ich heb zunj gedoan tegen den hemel en tegen uch.
  9. Ich bin neet mieë wèèrt dot gè mich eure zoon neumptj; loatj mich mer eure knecht werren. /bl. I:291/
  10. En hè stoon op en hè gong noa zi vajer. Mer wie er naog wijt van 't hoes waas, zaag zi vajer um en hè bha kompassi met um; hè leep um tegen en veel um om 'n hals en mukden um.
  11. En de jong zacht tegen um: vajer! ich heb zunj gedoan tegen den hemel en tegen uch. Ich bin neet mieë wèèrt eur kindj te heiten.
  12. Mer de vajer zagt tege zin knechs: lauptj mer gouw de beste kleier halen en dootj ze-n-um aan: dootj um einen rink in zin vinger en sjoon aan zin veut.
  13. En haaljt het vet kaof en doot het dooat en loatj os kerremis hoaën!
  14. Want de zoon dè ich mendjen det dooat was, es lèventjig, en dè vermistj was es wrom vonjen. En ze begosten fieëst te hoaën.
  15. Zinen aodste zoon waas op 't veldj. Wie dè heivers kwaam en doonder bi 't hoes kwaam, heurdjen-t-'r det binnen 't speul ging.
  16. Hè reep ein van de knechten en vroog, waat det doa waas?
  17. Dè zagt um: eur broor es heivers komen en eur vajer heet 't vet kaof doen slachten, omdat er behaoën es treuk komen.
  18. Mer hè woort kwoad en woä neet inkomen. Doe gong ze vajer ens boeten en neudjen um: hè zoo toch inkomen.
  19. Mer hè antwoordjen en zagt tege zi vajer: noe kiikjt ens, ich deen uch al zeuvel joar en ich heb altiid gedoan waat er zagtj en nog nooät hebtj er mich ei bukske gegeven om ens met mijn vrinj kerremis te haoën.
  20. Mer noe deze eure zoon treuk komen es, dè zijn dink met slechte vrauljen t'r door heet gemaaktj, hebtj er veur hum 't vet kaof geslachtj.
  21. Mer de vajer zagt um: jong! doe best altijd bi mich en 't miin es allemoal 't tiin.
  22. Mer èème most toch fieëst haoën en bli zeen. Di broor ommes waas dooat en hè lèèftj naog; hè waas verloren, es wrom vonjen.
/bl. I:294/ [..] minder dan eenig andere, de aandacht der taalkundigen overwaard is.
Johan Winkler: Algemeen Nederduitsch en Friesch dialecticon. - 's Gravenhage : Nijhoff, 1874.